Czasami jedno zdanie może zranić tak bardzo, że serce ściska się, jakby ktoś uderzył cię pięścią.
Długo nie mogłam uwierzyć, że usłyszałam to od własnego męża, z którym przeżyliśmy już prawie dwadzieścia lat.
Wydawało mi się, że dobrze się rozumiemy, że się wspieramy i cenimy. Okazało się jednak, że moje wysiłki pozostały niezauważone, a przykłady innych ludzi nagle stały się dla niego ważniejsze niż to, co robię na co dzień.
Wszystko zaczęło się od drobiazgu, jak zawsze. Teściowa i teść mają dworek. Zwykły domek za miastem, stary ogród, grządki, szklarnia.
Przyzwyczaili się spędzać tam lato, pracować od rana do wieczora, uprawiać warzywa, robić przetwory na zimę. Nigdy nie byłam bliska takiego życia.
Dorastałam w mieście, a zapach ziemi po deszczu jest dla mnie raczej romantyczną wizją z książki niż rzeczywistością, od której boli mnie plecy.
Ale zawsze pomagałam: przyjeżdżałam, kopałam, pielęgnowałam, nawet gdy dzieci były małe i nosiłam je na rękach.
Tym razem szczerze powiedziałam: „Nie mogę. Mam pracę, dzieci, dom. I tak czuję, że rozrywają mnie na kawałki. Jeśli jeszcze pojadę na dworzec — padnę z nóg”.
Mówiłam spokojnie, nawet trochę z poczuciem winy, bo wiedziałam, że teściowa na mnie liczy. Ale w tym momencie chciałam choć trochę zlitować się nad sobą.
I wtedy on — mój mąż, moja najbliższa osoba, mój partner — rzucił:
— Moja mama wszystko zdążyła, nie tak jak ty.
Na początku nawet nie zrozumiałam.
„Co masz na myśli?” – zapytałam, starając się, żeby mój głos nie drżał.
„No cóż” – machnął ręką – „ona też miała dzieci, pracę i dom. Ale ona jeszcze sama zajmowała się ogrodem i nie narzekała”.
W tym momencie coś pękło mi w piersi. Poczułam, że wszystko, co robię, w jednej sekundzie straciło wartość.
Że moje bezsenne noce, moje zmartwienia związane z dziećmi, moje próby zarabiania pieniędzy, prowadzenie gospodarstwa — to nic. Bo nie jestem taka jak „jego mama”.
Chciałam krzyknąć: „Ty nawet nie wiesz, jak to jest — jednocześnie pracować, sprawdzać zadania domowe dzieci, biegać na zebrania rodziców, gotować obiad, prać, a jeszcze próbować choć trochę żyć dla siebie!”
Ale milczałam. Stałam i patrzyłam na ciebie, a w głowie krążyła mi tylko jedna myśl: czy naprawdę uważasz, że jestem gorsza?
Po tym wieczorze długo nie mogłam dojść do siebie. W moim sercu narastała gorycz.
Przypomniałam sobie wszystkie chwile, kiedy pomagałam jego rodzicom: kiedy z małą córką nocowałyśmy w daczy, bo trzeba było podlewać ogórki; kiedy ciągnęłam ciężkie wiadra z wodą, a potem jeszcze gotowałam dla wszystkich; kiedy słuchałam, jak teściowa chwali swoją młodość, a ja uśmiechałam się i milczałam.
Zawsze myślałam: no cóż, niech będzie im łatwiej, przecież jesteśmy rodziną.
A teraz okazywało się, że to „samo się rozumie”. Bo „jego mama wszystko zdążyła”.
Zaczęłam unikać rozmów na ten temat. Jeśli on zaczynał rozmowę o dacie, milczałam. W moim sercu narastała uraza. Patrzyłam na męża i nie rozpoznawałam go.
Stał się bardziej wymagający, ostrejszy, jakby obudził się w nim jakiś surowy sędzia. A ja — ta, którą porównywał, deprecjonował i uważał za „słabszą”.
Pewnego wieczoru nie wytrzymałam. Siedzieliśmy w kuchni, dzieci już spały. Powiedziałam:
— Porównałeś mnie wtedy do swojej mamy. I nie mogę o tym zapomnieć. Wiesz, jak to boli?
Spojrzał na mnie ze zdziwieniem:
— Ale ja nie miałem nic takiego na myśli. Po prostu to powiedziałem.
— Ale to „po prostu” dla mnie jest jak nóż w serce. Nie jestem twoją mamą. Jestem inną osobą. I robię dla naszej rodziny tyle, ile mogę. Potrzebuję twojego wsparcia, a nie wyrzutów.
Milczał. Pewnie myślał. A ja płakałam. W końcu po raz pierwszy od dawna pozwoliłam sobie na łzy.
Nie wiem, czy zrozumiał. Teraz milczy więcej, rzadziej wspomina o dacie. Ale ja już nie jestem taka sama jak wcześniej. W moim sercu pojawiła się rana, którą niełatwo jest zagoić.
Bo najstraszniejsze w relacjach rodzinnych jest to, kiedy porównuje się cię z kimś innym, kiedy deprecjonuje się twoją pracę i wysiłki.
Nie jestem idealna, ale jestem żywa. I zasługuję na wdzięczność i szacunek, a nie na zimne słowa: „moja mama wszystko zdążyła”. Bo ja też wszystko zdążam. Tylko on tego chyba nie widzi.