Kiedyś wracałem z pracy szybkim krokiem, jakby ktoś mnie ciągnął do naszego mieszkania za rękę.
Podobało mi się to uczucie – wiedzieć, że za drzwiami czeka na mnie spokój, zapach kolacji, ciepło rozmów i ta zwykła, codzienna bliskość, która niby niczym nie błyszczy, ale daje człowiekowi poczucie sensu.
Lubiłem wchodzić, zdejmować kurtkę i słyszeć jej głos: „Jak minął dzień?” To było takie nasze. Takie domowe.
A potem wszystko zmieniło się w ciągu jednej decyzji, niby drobnej, niby oczywistej, a jednak bardziej wpływowej niż się wydaje. Żona przywiozła do nas swoją mamę.
„Tylko na jakiś czas, wiesz… trzeba jej pomóc, bo ostatnio ciężko jej ogarnąć codzienność” – powiedziała.
Nie protestowałem. Człowiek chce być dobry, wyrozumiały, wspierający. Rodzina to przecież rodzina.
Tylko że to „na jakiś czas” zmieniło się w „na dłużej”, a potem w „na stałe”. I nagle okazało się, że ja już nie wracam do swojego domu. Wracam do miejsca, w którym muszę działać według czyichś zasad.
Pierwsze dni były nawet spokojne. Słyszałem, jak teściowa powtarza: „Odpocznę, nic nie musicie zmieniać”. Brzmiało miło. Tak, jak życzyłbyś sobie usłyszeć od gościa.
Ale gość przestał być gościem. Z każdym kolejnym porankiem przesuwała meble, zmieniała ustawienie przypraw, komentowała, że jemy za tłusto, że kubki stoją nie tam, gdzie trzeba, że ręczniki muszą wisieć inaczej, bo „tak będzie lepiej”.
Pewnego wieczoru, gdy próbowałem zagotować wodę na herbatę, usłyszałem za plecami: „Nie tak, woda powinna być świeża, a nie ta, co stoi w czajniku. I wsyp mniej tej herbaty, bo szkodzi na żołądek”.
Stałem jak zaczarowany i czułem, jak ogarnia mnie lekkie, ale uporczywe zmęczenie. A potem przyszła kolejna sytuacja. Miałem ochotę na makaron z sosem, taki szybki, po pracy. Ale wchodzę do kuchni, a teściowa patrzy na mnie i mówi: „Makaron na noc? Nie, absolutnie.
Ja zrobię wam zupę, wszyscy zjemy razem. Tak będzie zdrowiej”. I zanim zdążyłem odpowiedzieć, moja żona, nawet nie patrząc na mnie, tylko przytaknęła: „Mama mówi dobrze. Zupa będzie idealna”.
I tak zaczęła się nasza nowa codzienność.
Śniadanie – takie, jak teściowa uzna za właściwe.
Obiad – wybrany i przygotowany przez nią.
Kolacja – często pod groźnym spojrzeniem, że „po co tak późno jeść”.
Telewizor włączony tylko na te programy, które ona lubi. Okno otwarte albo zamknięte „bo tak trzeba”. Pranie wstawiane „po jej zasadach”.
A gdy próbowałem delikatnie zasugerować, że może niech chociaż część dnia robią po swojemu, teściowa uśmiechała się łagodnie i odpowiadała: „Synku, ja tylko chcę, żeby wam było lepiej. Ja już życie znam. Wy młodzi jeszcze wiele nie rozumiecie”.
Najgorsze było to, że żona zaczęła ją słuchać we wszystkim. Jakby ten głos wrócił z jej dzieciństwa i nagle stał się jedynym autorytetem.
Zauważyłem, jak moje zdanie znika. Kiedy rzuciłem: „Może pojedziemy gdzieś w weekend, tylko we dwoje?”, żona spojrzała na matkę, a ta od razu: „Po co? W domu tyle roboty. Najpierw obowiązki, potem rozrywki”. I weekend przepadł.
Zacząłem się łapać na tym, że zwalniam kroku przed blokiem. Jakbym rozciągał drogę, choć wiem, że to bez sensu.
Siedzę chwilę w samochodzie po pracy, niby sprawdzam wiadomości, a tak naprawdę próbuję zebrać siły, żeby wejść do środka i nie czuć tego ciężkiego powietrza pełnego czyjegoś zdania o wszystkim.
Nie chodzi o to, że jej nie szanuję. Nie chodzi o konflikt. To nie wojna. To raczej powolne wypieranie mnie z własnego życia.
Jak krople, które kapią codziennie w to samo miejsce, aż w końcu robią dziurę. Zaczynam czuć, jakbym z męża i partnera zmieniał się w dodatkowego domownika, który tylko dostosowuje się do układu.
Wczoraj usiadłem na kanapie i powiedziałem żonie: „Wiem, że chcesz jej pomóc. Ja też chcę. Ale czuję się, jakbym przestał mieć wpływ na to, jak żyjemy.
To już nie jest nasze mieszkanie. To jest jej mieszkanie, w którym my tylko funkcjonujemy”. Żona zamyśliła się na dłużej, niż zwykle, i to dało mi choć trochę nadziei.
Ale później z kuchni dobiegł głos teściowej: „Kasia, pytałam, gdzie są nowe ściereczki! Nie mają leżeć tam, gdzie ty je dałaś!”.
Żona zerwała się z kanapy jak na komendę. A ja poczułem, jak ta nadzieja zgasła, zanim zdążyła się zapalić.
Nie chcę, żeby tak wyglądało moje małżeństwo. Nie chcę być obcym we własnym domu. Chcę wracać do miejsca, które tworzymy razem, a nie do układu, gdzie ktoś trzeci decyduje za nas.
Zastanawiam się, jak długo człowiek potrafi tak żyć, zanim pęknie. I czy jest jeszcze moment, w którym można wszystko odwrócić, nie raniąc nikogo, ale ratując siebie.
Bo dzisiaj, pierwszy raz odkąd mieszkamy razem, pomyślałem: „Może łatwiej byłoby zostać po pracy dłużej niż wracać do własnego domu”. A to uczucie jest jak cisza po burzy – niby nic się nie dzieje, ale w środku skóra robi się zimna.